Drama në Epagny: Pse policia nuk e parandaloi krimin?

Burri qëllon partnerin edhe pse policia e dinte për dhunën në familje: Pse gruaja nuk ishte e mbrojtur më mirë?

Zvicra ka regjistruar më shumë vrasje të femrave në vitin 2025 se në vitet e tjera. Drama në Epagny FR po nxit debatin politik për më shumë financime: autori ishte burgosur më parë dhe kishte ndjekur trajnime kundër dhunës.

Lista e tmerreve po rritet veçanërisht shpejt këtë vit. Zvicra ka regjistruar tashmë 14 vrasje të femrave në vitin 2025, ndërsa në tërë vitin paraprak 21 gra janë vrarë nga burrat në mjedisin familjar. Drama më e fundit ka ndodhur në Epagny FR. Një 41-vjeçar me origjinë kosovare qëlloi gruan e tij 39-vjeçare të enjten e kaluar teksa ajo ishte duke bërë punët e shtëpisë në rezidencën e punëdhënësit të saj. Autori dyshohet se i ka vënë flakën shtëpisë dhe më pas ka vrarë veten.

Rasti prej ditësh ka shqetësuar Zvicrën frëngjishtfolëse. Pretendimet për dhunë në familje ishin të njohura për autoritetet. Pse nuk mundën ta parandalonin dramën? Fokusi i debatit – politik – është në dy masa që kanë mbetur joefektive. Dhe një masë që nuk u zbatua.

Autori i sulmit të Epagny kaloi dy muaj e gjysmë në paraburgim në fund të vitit 2024. Gruaja e tij e akuzoi për kërcënime, dhunë fizike dhe seksuale – por e tërhoqi akuzën për dhunë seksuale në fillim të dhjetorit. Si rezultat, burri u lirua me lirim me kusht: ai duhej të qëndronte 200 metra larg gruas dhe fëmijëve të tij, të merrte pjesë në seancat e stërvitjes dhe të takohej rregullisht me oficerin e tij kujdestar.

Pas incidentit, prokurori i Përgjithshëm i Friburgut Fabien Gasser deklaroi se kërcënimet me vdekje në shtëpi nuk ishin një incident i izoluar. Normalisht, megjithatë, burgimi për disa muaj ka një efekt frenues, tha ai për radiostacionin zviceran që flet frëngjisht RTS. Kjo është veçanërisht e vërtetë nëse autori, si në këtë rast, nuk ka qenë kurrë më parë në burg, transmeton portali Shtegu.

Pse nuk u materializua efekti dhe çfarë gabimesh u bënë, tani do të analizohet. Nga këndvështrimi i Gasserit, megjithatë, ekziston gjithmonë një rrezik i mbetur: „Nëse vërtet doje ta ulje rrezikun në zero, do të duhej të burgosësh të gjithë njerëzit që bëjnë kërcënime me vdekje për një kohë shumë të gjatë. Por kjo do të rezultonte në një popullsi të madhe burgu“. Me fjalë të tjera, nevojiten mjete të tjera për të minimizuar rreziqet.

Këtu duhet të kishte nisur edhe stërvitja që duhej të merrte 41-vjeçari pas lirimit. Ishte një program kundër dhunës i shoqatës EX-pression me bazë në Friburg. Drejtori i saj, Lionello Zanatta, u ankua në RTS të hënën për mungesë burimesh. “Unë mendoj se problemi i madh është mungesa e burimeve, veçanërisht në institucione dhe sektorin jofitimprurës, për të siguruar kujdes cilësor. Kërkesat për stërvitje janë trefishuar në pesë vjet“.

Arsyeja: Jo vetëm që po zbardhen gjithnjë e më shumë raste të dhunës në familje, por ekziston edhe dëshira për të shtrirë mbështetjen e dhënë për dhunuesit në një periudhë më të gjatë kohore. „Kjo i bën më shumë burime financiare thelbësore“, thotë këshilltarja kombëtare e nga SP e Vaudit, Jessica Jaccoud.

Në fund të marsit, gratë e SP-së, së bashku me OJQ-të, organizatat e grave dhe partitë e majta në Bernë, paraqitën një peticion me 21 400 firma. Ajo kërkon që qeveria federale të ndajë 350 milionë franga për sigurinë e grave – për mbështetjen e viktimave, por edhe për mbështetjen e dhunuesve. Jaccoud e bën të qartë: „Nëse lufta kundër femicidit do të jetë një prioritet kombëtar – dhe duhet të jetë – atëherë qeveria federale nuk mund ta zhvendosë përgjegjësinë financiare mbi kantonet“.

Në Friburg, drejtori i Çështjeve Sociale Philippe Demierre (SVP) deklaroi se kantoni i tij po rrit vazhdimisht burimet financiare në fushën e dhunës në familje. Ai paralajmëroi që të mos nxirren përfundime të shpejta.

Autori i sulmit në Epagny nuk ishte nën vëzhgim elektronik. Në Zvicër, një masë e tillë në rastet e dhunës në familje do të ishte e mundur që nga viti 2022. Por ka dy por. Viktima duhet të paraqesë një kërkesë. Dhe edhe nëse gjykata civile është dakord, është vetëm mbikëqyrje pasive. Edhe pse policia mund të monitorojë respektimin e ndalimeve pas faktit, ajo nuk mund të ndërhyjë mjaft shpejt në rast emergjence për shkak të vonesës së transmetimit.

Sipas prokurorit publik Fabien Gasser, policia në Epagny ndoshta nuk do të ishte në gjendje të arrinte asgjë nëse autori do të ishte nën vëzhgim elektronik. Sepse burri veproi „me shumë qëllim“.

Për të ndryshuar këtë situatë të pakënaqshme, një projekt pilot është duke u zhvilluar në Cyrih, në të cilin lëvizjet e autorëve dhe viktimave të dhunës në familje gjurmohen në mënyrë aktive në mënyrë elektronike gjatë gjithë kohës. Për më tepër, një nismë parlamentare nga këshilltarja kombëtare e Gjenevës, SVP, Céline Amaudruz, kërkon që qeveria federale të krijojë bazën ligjore për mbikëqyrjen aktive të autorëve.