Përkundër borxheve ndaj Zvicrës, kosovarja e fiton pasaportën zvicerane
Refuzimi i natyralizimit për shkak të borxhit ndaj shtetit është antikushtetues. Gjykata Administrative zvicerane e vendosi këtë në një çështje të zvarritur prej vitesh
Kosovarja jeton prej 32 vitesh në Zvicër, ka përfunduar praktikën dhe ka sjellë në jetë dy fëmijët e saj këtu: Kjo ende nuk ka mjaftuar për natyralizim në Aargau. Komisioni i natyralizimit vendosi kundër dhe Këshilli i Madh nuk deshi të vendoste vetë për këtë çështje. Arsyeja: tre borxhe të kosovares ndaj shtetit në total 13 000 franga.
Por Gjykata Administrative ka vendosur tashmë se përmbarimi i borxhit është një kriter i papranueshëm dhe se Këshilli i Madh duhet ta marrë sërish në shqyrtim këtë çështje. Kështu gjykata e lë në fuqi ankesën e gruas. Siç shihet edhe nga vendimi, Gjykata Administrative shprehet gjithashtu: Refuzimi për shkak të ekzekutimit të borxhit është antikushtetues.
Për rastin më parë ka raportuar “Aargauer Zeitung” .
Vendimi i Gjykatës Administrative është kthesa e fundit në betejën shumëvjeçare të gruas për natyralizimin e saj, siç raportoi fillimisht “Aargauer Zeitung”, transmeton portali Shtegu. Ajo e dorëzoi kërkesën e saj në komunën e saj të vendbanimit në shkurt 2017. Me sa duket po mblidhej pluhur atje derisa komuna e konsideroi të integruar tre vjet më vonë, në mars 2020.
Vetëm tre vjet më vonë – në dhjetor 2023 – komuna paraqiti një kërkesë për natyralizim të rregullt në Zvicër dhe Kantonin Aargau për gruan dhe dy fëmijët e saj që kishin lindur ndërkohë. Por këtë herë duke iu referuar një ekstrakti nga regjistri i mbledhjes së borxheve.
Sepse: Në ndërkohë – më saktë në vitin 2022 – kosovarja është operuar tri herë nga institucionet e sigurimeve shoqërore (SVA). Megjithëse pretendimet ishin paguar tashmë dhe hyrjet ishin fshirë në kohën e bakshishit, kjo ishte rënia e saj.
Ligji kantonal parashikon që në rast të ndjekjes penale nga organet publike ose kompanitë e sigurimeve shëndetësore, natyralizimi duhet të refuzohet. Por: Siç ka vendosur tani Gjykata Administrative, nuk duhet të jetë aspak kështu.
Një kërkesë e tillë natyralizimi parandalon shqyrtimin e integrimit, gjithëpërfshirës dhe proporcional të kërkuar me kushtetutë. Prandaj, teksti i ligjit është antikushtetues dhe nuk mund të zbatohet në rastin konkret.