Koronavirusi: Mjekët ballkanas në prag të humnerës

Makthi i tmerrshëm, dobësimi i shëndetit, ka filluar të bëhen realë në një rajon të varfër që fillimisht pandeminë e përmbante me masa të forta shtrënguese

Jo mjekë të mjaftueshëm, jo ​​shtretër të mjaftueshëm: Në Ballkan, shërbimet e brishta shëndetësore janë buzë greminës ndërsa rastet e koronavirusit ngriten lart, duke përkujtuar disa në kaosin e luftërave të viteve 1990.

Në Bosnjë, në kushte anonimiteti një mjek i thotë AFP-së se ai lufton për të kaluar nëpër duar shumë pacientë, jeta e të cilëve varet nga një fije. „Situata më përkujton luftën dhe në dimër mund të përkeqësohet. Ne mund ta bëjmë punën e tre personave, por jo të pesë”.
Vala e dytë është shumë më e fuqishme se ajo e pranverës, duke zbuluar dështimet e sistemeve shëndetësore që vuajnë nga mungesa e burimeve, të mjekëve ose infermierëve që kanë shkuar në Europën Perëndimore.

Ballkani Perëndimor po përjeton një emigrim masiv, veçanërisht të të rinjve të mirë-trajnuar që ikin nga papunësia, korrupsioni dhe pagat e ulëta. Që nga fillimi i krizës në mars, janë regjistruar gati 10 000 vdekje, pothuajse gjysma e tyre në muajin e kaluar.

Sipas një statistike të AFP-së, Bosnja, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi janë në dhjetë vendet e para në Europë për sa i përket vdekshmërisë për popullsi, informon Shtegu.com.

Por të përfshira nga masat e kufizimeve ekonomike, qeveritë kanë hezituar të rimarrin masa drastike, shpesh duke zgjedhur kufizime kohore nëpër restorante dhe bare.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë edhe para pandemisë, Ballkani kishte disa nga dendësitë më të ulta të mjekëve në Europë. Sot, fuqia punëtore mjekësore zvogëlohet më tej nga ndotja.

Në Serbi, rreth 2,000 prej tyre u është dashur të izolohen edhe pse spitalet janë të mbingarkuara. „Kurrë nuk kam përjetuar diçka të tillë në tërë karrierën time“, deklaroi të premten në televizionin N1, Rade Paniq, president i një sindikate të mjekëve serbë.
„Nuk kisha vend për pacientët që konsideroheshin të rinj nga pikëpamja mjekësore, nuk kisha ku t’i transferoja“, vazhdon ky anestezist i cili punon në „zonën e kuqe“ të një spitali Covid-19.

Beogradi ka mbaruar shtretërit spitalorë dhe autoritetet po nxitojnë të ndërtojnë dy objekte krejt të reja.

Kosova, ku edhe para krizës një mungesë mjekësh i detyronte njerëzit të udhëtonin në vendet fqinje, po transformon hotele e vjetra në spitale të improvizuara.

Veprim Morina, 33, një trajner sporti, u kthye nga një spital në Prishtinë pasi u prek nga virusi. „Mjeku më tha të merrja ilaçet e mia në shtëpi“, tha ai për AFP.

Ai arriti të gjente një infermiere në shtëpi, siç bën kushdo që ka mundësi. Për të pasur një shtrat spitali duhet të keni „kontakte“ dhe „shumë fat“.

Në Shqipërinë fqinje, të paktën 300 pacientë të pasur kanë realizuar fluturime mjekësore jashtë vendit, veçanërisht në Turqi, qëndrime mjekësore që kushtojnë dhjetëra mijëra euro.
Qeveria e Maqedonisë së Veriut kërkon spitale private, pasi institucionet publike janë të mbingarkuara. „Po bëhet gjithnjë e më e vështirë“, tha javën e kaluar ministri i Shëndetësisë Venko Filipçe.

Para klinikave në Shkup, familjet e pacientëve sjellin ushqim dhe ndonjëherë ilaçe.
„Katastrofë. Nuk ka organizim. Askush nuk përgjigjet në telefon për orë të tëra”, tha një burrë që përpiqej të merrte informacione për një të afërm. Stafi mjekësor „po lufton por ata nuk mund të bëjnë gjithçka“.

Në klinikën e sëmundjeve infektive në Prishtinë, plot e përplot, gjithashtu po ndihmojnë familjet. „Mund të mos jetë ideale për shkak të rrezikut, por numri i madh i pacientëve dhe numri i vogël i mjekëve i detyrojnë familjet të qëndrojnë (me pacientët)“, thotë Jehona Zhitia, e cila kujdeset për bashkëshortin e saj të sëmurë.

Mjekët kroatë kanë paralajmëruar gjithashtu për mungesën e personelit dhe pajisjeve, në një letër të nënshkruar nga gjashtë organizata profesionale. Më shumë se 2 100 pacientë janë të shtruar në spitale dhe sistemi do të „shembet“ nëse ky numër arrin 3 000, paralajmërojnë ata.

Autoritetet në rajon janë të zënë midis urgjencës shëndetësore dhe nevojës për të mbrojtur ekonomitë e brishta. „Ne jemi shumë të varfër për të përsëritur të gjitha kufizimet dy herë,“ tha ekonomisti kroat Ljubo Jurçiq.

Në Bosnjë, pothuajse gjithçka mbetet e hapur, dyqanet, kinematë apo palestrat, vendi nuk është në gjendje të financojë masat e ndihmës për kompanitë ose punonjësit e tyre.

Jasmina Smajiç, kreu i ekipeve që trajtojnë rastet më të vështira në spitalin e Tuzlës, do të donte më shumë masa, duke pasur frikë nga „pasojat katastrofike“. Ajo i vendos të gjitha shpresat te vaksinat. „Vaksina më jep shpresë, nëse është e disponueshme për një kohë jo shumë të gjatë“.