Vuçiqi e shpreh hatërmbetjen që Zvicra e kishte pranuar Kosovën

Në një intervistë për gazetën Blick: Presidenti i Serbisë për protestat dhe konfliktin në Kosovë

Blick takohet me presidentin Aleksandar Vuçiq gjatë protestave masive në Beograd.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq (54) është nën presion. Studentët prej muajsh janë në grevë nëpër universitete, ku protesta zhvillohen çdo ditë. Merr pjesë edhe brezi i vjetër. A është i shqetësuar për punën e tij? Blick u takua me Presidentin në Beograd.

Aleksandar Vuçiq (54) ulet me një shprehje serioze në bibliotekën e pallatit të tij presidencial. Nga jashtë dëgjohen fishkëllima. Demonstruesit po bllokojnë aktualisht një nga arteriet e trafikut të Beogradit. Njerëzit në blloqet fqinje hapin dritaret dhe i bëjnë me dorë. Një skenë që aktualisht përsëritet çdo ditë.

Ndërkohë, presidenti Vuçiq nuk është veçanërisht i shqetësuar për zhurmën e tyre. Ai flet ngadalë, mendon dhe shpesh shikon në tokë. Ai thotë për veten: „Nuk jam i lehtë për t’u pëlqyer“.

Kur mori presidencën në vitin 2017, Blick e takoi për një intervistë, transmeton portali Shtegu. Në atë kohë ai premtoi zgjidhje paqësore të konfliktit të Kosovës: “Edhe nëse serbët nuk janë ende gati për këtë, unë nuk do të dorëzohem”. Koha për të bërë pyetje.

Zoti Vuçiq, në vitin 2017 ju u paraqitët si paqebërës në një intervistë për Blick. Çfarë ka mbetur prej saj?

Aleksandar Vuçiq: Kemi paqe. Ndryshe nga akuzat nga perëndimi pas fillimit të luftës në Ukrainë, edhe mediat zvicerane pohuan se ne ishim kukullat e Putinit dhe po nxisnim luftëra të reja në Ballkan. Sigurisht, kjo nuk ndodhi.

Ata kanë dërguar trupa në kufirin me Kosovën dhe njerëzit këtu ose në Ballkan kanë frikë nga një luftë e re. Si u bëre zjarrvënës?

Nuk ka kufi ndërmjet Serbisë dhe Kosovës – sipas Kushtetutës sonë dhe Kartës së OKB-së. Sot shtetet evropiane po flasin për integritetin territorial të Ukrainës. Kur ishte fjala për Serbinë, ata e shkelën këtë parim. Si pasojë, populli ynë në Kosovë u persekutua dhe u shpërngul. E megjithatë ne nuk jemi në luftë.

Në Zvicër, njerëzit nga Kosova dhe Serbia jetojnë së bashku në paqe. Pse kjo nuk është e mundur këtu në Ballkan?

Ne jetojmë në paqe. Por të pëlqesh njëri-tjetrin është një çështje tjetër. Ne kemi interesa të ndryshme politike, kështu është.

Zvicra ka qenë e përfshirë në Kosovë për një kohë shumë të gjatë. Si e shihni rolin tonë?

Fatkeqësisht, Zvicra ishte një nga vendet e para që njohu pavarësinë e Kosovës – në kundërshtim me të drejtën ndërkombëtare! (Sipas Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, njohja ishte e ligjshme, shënim i redaktorit). Megjithatë, ne kemi një bashkëpunim të mirë dhe shpresojmë të tërheqim më shumë kompani zvicerane, njerëz të biznesit dhe turistë.

Rrugës këtu kalova tek protestuesit. Çfarë do t’u thoshit atyre?

Ishin 650 demonstrues, nëse nuk gabohem. Çfarë mund të them? Që kur kam filluar, kam përjetuar vazhdimisht protesta. Në Serbi kjo është krejt normale. Dhe ne e bëjmë këtë në mënyrë paqësore, pa polici dhe dhunë. Në ndryshim nga shumë vende të tjera evropiane.

“Protestat janë një aktivitet krejtësisht normal për ne”

Presidenti Aleksandar Vuçiq: Protestat për ne janë aktivitet krejtësisht normale

Por këto protesta janë më të mëdha se zakonisht.

Jo, ka pasur edhe më të mëdha.

Por a e kuptoni pse protestuesit janë të frustruar tani?

po. Mund të kuptoj emocione, interesa politike, interesa të huaja.

Edhe Gjokoviqi është distancuar. A ju dhemb kjo?

Ai nuk u distancua nga unë. Ai mbështeti studentët. Unë e respektoj vendimin e tij.

Cila mendoni se është arsyeja e zhgënjimit të tyre?

Aksidenti në Novi Sad nëntorin e kaluar. (U shemb tenda e stacionit kryesor, 15 persona vdiqën, shënimi i redaktorit.) Pas një ngjarjeje të tillë, natyrshëm lind zhgënjimi. Por unë reagova: një ministër u arrestua, dy të tjerë dhanë dorëheqjen. Disa CEO të kompanive shtetërore janë pas hekurave. Unë personalisht kam vizituar shumë nga të afërmit e viktimave dhe kam shprehur ngushëllimet e mia.

Demonstruesit kryesisht kritikojnë korrupsionin.

Ata nuk mund të japin asnjë arsye tjetër sepse situata aktuale ekonomike është më e mira në historinë e Serbisë. Megjithatë, unë do të nis një fushatë të madhe kundër korrupsionit në ditët në vijim.

Kjo do të thotë?

Ne do të nisim hetime – për shembull kundër kryetarëve të bashkive, ish-ministrave dhe ministrave aktualë.

Keni frikë se do të dëboheni nga detyra?

Unë kam frikë vetëm nga Zoti. Por nëse je në politikë, duhet të jesh në gjendje të heqësh dorë nga posti. Sepse ka të bëjë me atë që lë pas. Bregdeti ujor i Beogradit është shëtitorja më e bukur në të gjithë Evropën. Unë e krijova këtë. Kundër kësaj po protestojnë edhe të gjithë ata që po protestojnë tani. Dhe meqë ra fjala, unë u sugjerova protestuesve që të bënin një referendum kundër meje. Ata e refuzojnë këtë. Sepse ata e dinë mirë se do të humbnin.

Në mediat europiane perëndimore cilësohesh si autokrat. A është e drejtë?

Dëshironi që unë të konfirmoj atë që thonë disa media perëndimore? A thonë kështu për të gjithë ata që nuk janë thjesht një kukull e ndonjë qeverie? Sepse nuk jam unë – dhe nuk më intereson se çfarë mendojnë ata. Unë jam ulur këtu sepse jam zgjedhur dy herë me shumicë dërrmuese.

Bëhet fjalë pikërisht për mashtrime zgjedhore, presion ndaj anëtarëve të opozitës dhe kufizime të lirisë së shtypit.

Çdo ditë më portretizojnë në media si Hitler, Musolini apo dikush tjetër. Në Serbi të gjithë e dinë se kjo është marrëzi.

Janë të paktë krerët e shteteve dhe qeverive evropiane që janë aq miqësorë me Vladimir Putinin sa ju. Kur ishte hera e fundit që folët me të?

Nuk e kam parë që nga 25 nëntori 2021. Dhe në tre vitet e fundit kam folur vetëm një herë me të: për një marrëveshje të mundshme gazi.

Si nuk keni pasur kontakte vërtet me të kohët e fundit?

Tradicionalisht kemi pasur marrëdhënie të mira me Rusinë dhe nuk kemi turp ta themi këtë. Por ne jemi nën presion nga të gjitha anët. Edhe pse shumë krerë të tjerë shtetesh evropiane kanë vizituar Moskën dhe kanë folur me Putinin që nga fillimi i ofensivës në Ukrainë. Unë nuk e bëra atë. Çfarë më solli kjo? Asgjë.

Donald Trump mori detyrën në fillim të janarit. Si është marrëdhënia juaj?

Shumë mirë. Ai dhe njerëzit e tij janë të përkushtuar dhe unë besoj në ndryshimet për të cilat ai po lufton.

Çfarë do të thotë presidenca e tij për Serbinë?

Një ndryshim i vërtetë – dhe se dikush po na dëgjon. Pa barrën politike të viteve 1990.

Nëse ju intervistojmë sërish pas tetë vitesh, çfarë do të ketë ndryshuar në Serbi?

Ekonomia jonë do të jetë rritur edhe më tej. Dhe Serbia do të jetë anëtare e Bashkimit Evropian.