Fatmir Makolli e mahniti zviceranen me mikpritjen e tij të ngrohtë

269 Lexime

„Pelegrinazhi artistik“ quhet projekti i Marinka Limat, zviceranja e cila ka ecur Kaseli e deri në Athinë gjatë vitit 2017. Performanca e saj krijon lidhjen fizike në mes të lokacioneve binjake të festivalit „Documenta14“. Udhëtimi i saj ka arritur edhe në Kosovë dhe në librin e saj ajo rrëfen për mikpritjen e mjeshtrit muzikor shqiptar të Kosovës, Fatmir Makolli.

Ai konsiderohet mjeshtër i çiftelisë, një instrumenet me qafë të gjatë shqiptare, shkruan „Freiburger Nachrichten“, transmeton Shtegu.com. Kur e kishte takuar fillimisht, ajo as që kishte pasur lidhje se kush mund të ishte ai, thotë Limat. Fatmiri në atë kohë po luante me çifteli në rrugë dhe ajo e dëgjonte. Të dy biseduan dhe muzikanti shqiptar e mori si mysafire në shtëpinë e tij artisten zvicerane të performancës. Në tryezën e Fatmirit ata e ngjitën një hartë të Serbisë, e cila ishte grisur në dyshe. Një moment simbolik të cilin Marinka Limat në librin e saj e përshkruan: «Vendi është i ndarë, njerëzit janë të lënduar. Në të dy anët. Por më duhet ta ngjes hartën për tagjetur rrugën time». Megjithatë, Kosova nuk mund të gjendej në këtë hartë, pasi Serbia nuk e njeh vendin.

Takimet si ajo me Fatmir Makollin janë në thelb të „udhëtimeve të pelegrinazhit artistik“ të Marinka Limat. Kudo që ajo vazhdoi udhëtimet e saj, ajo kërkoi kontakt me njerëzit dhe u befasua me përvojën që i ndodhi. Ajo ndjen një urgjencë në marrëdhëniet ndërnjerëzore, thotë ajo, mungesa e kontakteve fizike dhe komunikimi i drejtpërdrejtë, një frikë ndaj të huajit. Ajo dëshiron ta kundërshtojë këtë me projektet e saj. „Unë dua të tregoj se ekziston një mënyrë tjetër, të fitohen perspektiva të reja dhe t’ju ftoj të pyesni vetveten dhe të rrezikoni të panjohurën“.

Marinka Limat është një artiste e performancës. Fokusi i punës së saj është në ndërnjerëzoren. Praktika e saj shpesh zhvendoset në kufijtë e zonës interpretuese: Ajo ecën në distanca të gjata në emër të artit, sjell punën e saj në jetën e përditshme të njerëzve dhe i sheh takimet si momente arti. Në vitin 2017 ajo mori grante për lëvizshmëri nga Kantoni i Fribourgit për pelegrinazhin e saj të tretë të artit (Kassel-Athinë). Në vitin 2019, ajo realizoi projektin hapësirë e veprimit ESCALE, fituese e konkursit «Vendet e artit» të qytetit të Bernës. Studioi në Universitetin e Arteve në Bernë dhe në Shkollën e Arteve në Berlin-ëeissensee. Sot ajo jeton në Freiburg, ku lindi në vitin 1983.

Libri „Shkëndijë – Në këmbë deri te arti“ (Funken – Zu Fuss zur Kunst) është në dispozicion për 34 franga zvicerane nga „Edition Clandestin“ ose në librari.