DIE PRESSE: Përse Kosova duhet ta falënderojë Republikën e Austrisë

Përse Kosova duhet ta falënderojë Republikën e Austrisë
nga Lulzim Pllana

Komenti i një vizitori. Vjena ishte një nga mamitë e Republikës së re të Ballkanit

Vështirë se ka ndonjë vend tjetër në Bashkimin Europian, që është më i përkushtuar për Kosovën dhe Ballkanin Perëndimor, sesa Austria. Por historia na ka treguar gjithashtu se Austria ka pasur gjithmonë marrëdhënie shumë të mira me vendet e Ballkanit – dhe kosovarët sot e vlerësojnë edhe angazhimin e Austrisë në çdo aspekt.

Sidomos në vitet 1980 dhe 1990, kur vendi ose popullata e Kosovës shqetësoheshin për mbijetesën e tyre për shkak të veprimeve të regjimit serb, Austria ishte gjithmonë e hapur për të mbështetur Kosovën në shumë mënyra.

Diplomacia austriake luajti një rol shumë të rëndësishëm dhe u përfshi në mënyrë aktive në sigurimin e paqes në Kosovë dhe në të gjithë Ballkanin. Falë këtij angazhimi të diplomacisë austriake, negociatat për statusin përfundimtar të Kosovës, që çuan në pavarësinë e vendit, u zhvilluan në Vjenë.

Në krye të këtyre negociatave ishte Albert Rohan, i cili vdiq një vit më parë dhe që vendosi themelet e shtetësinë kosovare. Kosova shpalli pavarësinë bazuar në propozimet dhe skicat e saj.

Rohan, europiani i madh

Albert Rohan ishte një Europian i shkëlqyeshëm dhe emri i tij nuk duhet përmendur pa e vlerësuar angazhimin dhe personalitetin e tij. Puna e tij u vlerësua gjithashtu nga bashkësia ndërkombëtare. Ai ishte njohës i Europës Juglindore. Politika e tij e jashtme ishte e qetë dhe po përpiqej për paqen dhe stabilitetin.

Por lidhja dhe miqësia jonë me Austrinë nuk mbaroi me njohjen e Republikës së re të Kosovës. Për më tepër, Austria ka promovuar edhe anëtarësimin e Kosovës në shumë organizata ndërkombëtare, për të cilat jemi mirënjohës sepse është akoma një proces i gjatë dhe i vështirë.

Mbështetja e Austrisë menjëherë pas pavarësisë, ishte përqendruar në shtyllat më të rëndësishme të zhvillimit të vendit. Ekspertiza austriake ishte dhe vlerësohet veçanërisht në fushën e arsimit.

Përqendrimi në liberalizimin e vizave

Edhe sot, në periudha të jashtëzakonshme, kur rajoni është ende duke luftuar me pandeminë, Vjena po jep një shembull në rajon me masa parandaluese kundër Covid-19. Kompanitë austriake janë gjithashtu ndër pesë të parat midis investitorëve të huaj në Kosovë, për shembull në fushat e bankave, sigurimeve, ndërtimeve, arsimit etj. Ekziston gjithashtu një përpjekje për të tërhequr më shumë investitorë dhe intensifikuar tregtinë.

Dhe në fund, jo më pak e rëndësishme, ne gjithashtu do të donim të falënderonim Republikën e Austrisë për mbrojtjen e liberalizimit të vizave për Kosovën. Kjo u përcaktua edhe në programin qeveritar të Qeverisë federale në vitin 2020. Si vendi i vetëm në Ballkanin Perëndimor, Kosovës deri më tani i është mohuar liria e lëvizjes.

Është me të vërtetë një proces i gjatë dhe i padrejtë, ndryshe nga çdo vend tjetër i rajonit. Vitet e përpjekjeve, reformat lokale dhe rekomandimet e Parlamentit dhe Komisionit Europian nuk duket se i plotësojnë kërkesat e ngurta të shteteve anëtare. Komisioni Europian filloi një dialog mbi liberalizimin e vizave me Kosovën në janar të vitit 2012. Kështu që mbetet për t`u parë dhe shpresuar që të rinjtë kosovarë së shpejti do të jenë në gjendje të lëvizin lirshëm në kontinentin e tyre.

Lulzim Pllana është ambasador i Republikës së Kosovës në Austri, që nga fillimi i vitit 2020.