Shefi i të përdiutshmes zvicerane “Blick”, Christian Dorer (45), ishte mysafir në emisionin e adhuruar shqiptar “Fol Shqip”. Dorer shpjegoi përse shqiptarët janë një histori suksesi në Zvicër dhe veç të tjerash, zbuloi se përse politikanët nuk janë në gjendje të lënë mbresa te “Blick”.
Altin Marku (34) moderon dhe është producent i njërit nga programet më të suksesshëm argëtues në gjuhës shqipe: Emisioni “Fol Shqip”, i cili transmetohet çdo të shtunë në mbrëmje . Shou emisioni në kanalin privat RTV21 përcillet nga shqiptarët në të gjithë botën dhe ka miliona shikime vetëm në YouTube. I ftuari i Altinit të shtunën ishte Christian Dorer, kryeredaktori i “Blick”.
Në studio, Dorer është i mirëpritur me “Ayy Macarena”, hitin nga Kylie-Jenner-Ex Tyga, dhe përshëndetjet në përputhje me rregullat e koronavirusit. Jo në Prishtinë apo Tiranë, por në Lenzburg AG, qyteti ku Christian Dorer shkoi në shkollë si i mitur. Altini këtu ka krijuar studion e tij. Një kolltuk i kuq është gati që Dorer të dal në skenë.
I rrethuar nga Altini dhe bashkëmoderatori Marash Pulaj (26), i lindur në Zvicër, Dorer thekson se shqiptarët janë një komunitet i rëndësishëm për “Blick”: «Në kanalet sociale të `Blick` që përdoren, Kosova është ndër 5 grupet më të mira”. Shkrimet mbi temat shqiptare në përgjithësi përcillen “jashtëzakonisht mirë”, thotë Dorer, informon Shtegu.com.
Sipas Dorer, klisheja e vjetër e shqipes, në të cilën shikonin zviceranët, ka mbijetuar. Pas luftës mbi njëzet vite më parë, u shkaktua një histori klasike e natyralizimit dhe integrimit. Brezi i ri, në veçanti, është shumë mirë i integruar dhe kombëtarja zvicerane nuk do të kishte “aspak sukses nëse nuk do të mbështetej nga lojtarët me rrënjë shqiptare”.
Altini pati vërejtje se “Blick” gjithashtu kishte përhapur një imazh negativ dhe paragjykime për shqiptarët. Kjo ka çuar në probleme gjatë kërkimit të ounës dhe banesës. Por, aktualisht nuk është më ky rast. A ka ndryshuar “Blick” apo shqiptarët?
“Ndoshta që të dy”, qeshet Dorer. “Blick” nuk shkruan pozitivisht apo negativisht për dikë. Ka raportime pozitive, siç është Shqipëria si destinacion udhëtimi. Ekzistojnë gjithashtu histori kritike si delikte të ndryshme apo ngasje e shpejtë. Dhe “Blick” e publikon kombësinë. «Ndonjëherë ata janë edhe zvicerane. Ne nuk kemi të bëjmë me shqiptarët. Ne thjesht shkruajmë atë që ndodhë. Pastaj, ndonjëherë është pozitive, ndonjëherë negative».
Është një “mendim i gabuar nëse mendon se vetëm lajmet e këqija funksionojnë”, thotë Dorer. “Blick” ka bërë edhe një seri në lidhje me të kthyerit nga Zvicra në Shqipëri. Temat mbi Shqipërinë “kanë prirje të shkojnë shumë mirë”, thotë Dorer. Në anën tjetër, kur bëhet fjalë për çështje të ngasjes së shpejtë, krimit dhe të drejtave të grave, nuk është komuniteti shqiptar që bën komente – por “zviceran që thonë: “Tipike për shqiptarët”.
Shqiptarët në Zvicër «janë një histori suksesi», thotë Dorer, i cili është zhvilluar mbi një çerek shekulli. Në vitet 1990, një numër i madh i shqiptarëve erdhën në Zvicër, nuk ishin të integruar dhe i mbanin lidhjet mes vete, siç bënë italianët 20 vite më parë. Me kalimin e kohës, u formua një gjeneratë e re që është “shumë e trajnuar, e integruar në mënyrë të përsosur dhe i ka rrënjët në të dy vendet”.
Kur u pyet se si do të ndikojë kriza e koronavirusit te “Blick”, Dorer kishte një përgjigje të qartë: Me më pak të ardhura por me më shumë lexues. Në kulmin e krizës “Blick Online” kishte dy herë më shumë lexues. Vetëm raportimi i drejtpërdrejtë për koronavisurin ka pasur më shumë se 50 milionë qasje deri më tani. “Blick”-ut po i shtohen edhe më tej “shumë më shumë lexues sesa zakonisht, por me më pak të ardhura”, thotë Dorer. «Ne jetojmë shumë nga reklamuesit. Shumica i anuluan sepse nëse të gjitha dyqanet ishin të mbyllur, ata nuk kanë përse të reklamojnë».
Altini pyeti nëse gjatë kësaj kohe ende mund t`u besohet mediave. Për Dorer është e qartë: “Kapitali ma i madh i një marke tradicionale të mediave sikurse është “Blick” është besueshmëria”. Kjo kërkon hulumtime të gjera. Pajtohem, nuk pajtohem; çfare dihet, çfarë nuk dihet. “Lexuesit tanë mbështeten në faktin se ajo që lexojnë në `Blick` është e vërtetë”.
Politika përpiqet të ndikojë në “Blick”, thotë Dorer. Kjo nuk funksionon. Si një kompani familjare plotësisht e pavarur, “Blick” është i përkushtuar vetëm për lexuesit e tij: «Ne shkruajmë, pavarësisht se kush përfiton dhe kujt i bëhet dëm».
Kjo është gjithashtu shumë e rëndësishme për besueshmërinë. «Ne jemi të përkushtuar vetëm ndaj lexuesve tanë. Ju mund të jeni të sigurt se ne jemi të pavarur dhe nuk bëjmë politika për askënd».
“Blick” i kushton një rëndësi të madhe të qenit sa më shpejtë në shtytje dhe të ketë raporte ekskluzive. Kjo është mënyra se si “Blick” ekspozoi skandalin e autopostës dhe shumë raste të tjera. “Ky është qëllimi ynë”.
Shefi i grupit të “Blick”, Christian Dorer është një shofer entuziast i autobusëve – një punë që ai bën një herë në muaj dhe merret me njerëz krejtësisht të ndryshëm seç janë gazetarët. Kjo ishte gjithnjë ëndrra e djalit të tij dhe i sillte kënaqësi të madhe. Dhe veçanërisht në Kosovë, vëren Dorer, ka ende shumë autobusë të vjetër të postës zvicerane.
Dorer e di këtë, pasi në vitin 2018 e intervistoi presidentin Hashim Thaçi, për dhjetëvjetorin e Pavarësisë së Kosovës. Dhe në Prishtinë, Dorer kaloi aq mirë sa që me kolegë qëndroi për një fundjavë më të gjatë.
Si falënderim për pjesëmarrje në emision, të ftuarit iu dhurua një konjak shqiptar. Në fund, Altini për “Blick” pohoi: “Christian Dorer më befasoi: Ai ishte një nga njerëzit më modest, më të sinqertë dhe më pozitivë që e kemi pasur ndonjëherë në emision”.
